Projekt ustawy o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania i restrukturyzacji przedsiębiorców

Projekt ustawy o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania i restrukturyzacji przedsiębiorców

W Sejmie procedowany jest obecnie rządowy projekt ustawy o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania i restrukturyzacji przedsiębiorców, mającej na celu wspieranie potencjału rozwojowego podmiotów gospodarczych znajdujących się w obliczu sytuacji kryzysowych[1]. Choć projekt powstał w ramach Polityki Nowej Szansy sukcesywnie kształtowanej przez Radę Ministrów od 2014 r.[2], a więc niezależnie od wprowadzanych obecnie tarczy antykryzysowych, wydaje się, że przewidziane w nim rozwiązania mogą okazać się pomocne również dla przedsiębiorców borykających się z negatywnymi skutkami ekonomicznymi pandemii COVID-19.

Kto może zostać beneficjentem?  

Co do zasady, proponowany system pomocy jest skierowany do podmiotów określonych przez projektodawców jako przedsiębiorców znajdujących się w trudnej sytuacji ekonomicznej, tzn. takich, którzy:

(1)      są zagrożeni wypłacalnością w rozumieniu art. 142 ust. 2 Prawa restrukturyzacyjnego, a więc:

(a)      wskutek poniesionych strat utracili więcej niż połowę kapitału, w szczególności jeżeli suma zysku (strat) z lat ubiegłych, zysku (straty) netto w danym roku obrotowym, kapitału zapasowego, kapitału z aktualizacji wyceny i pozostałych kapitałów (funduszy) rezerwowych jest ujemna i jej wartość bezwzględna jest większa niż 50% kapitału (funduszu) podstawowego,

(b)     w przypadku przedsiębiorców innych niż mali lub średni – w ciągu dwóch ostatnich lat stosunek długów do kapitału własnego był większy niż 7,5, a zysku operacyjnego powiększonego o amortyzację do odsetek był niższy niż 1, lub

(2)      są niewypłacalni w rozumieniu art. 11 Prawa upadłościowego[3].

Beneficjentem pomocy będzie mógł być przy tym wyłącznie przedsiębiorca spełniający warunki określone w art. 142 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego[4], a więc taki, który:

(a)      prowadził działalność gospodarczą w danym sektorze co najmniej trzy lata przed dniem złożenia wniosku restrukturyzacyjnego,

(b)     nie prowadzi działalności w sektorze hutnictwa żelaza i stali, górnictwa węgla, w sektorze finansowym lub na rynku, na którym występuje lub może występować długookresowa strukturalna nadprodukcja,

(c)      nie należy do grupy kapitałowej ani nie jest przejmowany przez przedsiębiorcę należącego do grupy kapitałowej, z wyjątkiem sytuacji, gdy jego trudna sytuacja ekonomiczna:

(i)      ma charakter wewnętrzny i nie jest wynikiem nieuzasadnionego podziału kosztów w ramach grupy kapitałowej,

(ii)      jest zbyt poważna, aby mogła zostać rozwiązana przez przedsiębiorcę lub przedsiębiorców należących do tej samej grupy kapitałowej),

Pomoc, o której mowa w projekcie ma być udzielana na pisemny wniosek zainteresowanego ze środków budżetu państwa przez ministra właściwego ds. gospodarki, który może powierzyć w tym zakresie swoje kompetencje Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. (ARP). Zgodnie z założeniami, na ten cel ma być przeznaczanych 120 mln zł rocznie przez okres 10 lat.

Pomoc na ratowanie  

Rządowy projekt przewiduje trzy formy pomocy. Pierwszą z nich jest pomoc na ratowanie. Udzielona w jej ramach pożyczka ma na celu umożliwienie przedsiębiorcy prowadzenie działalności gospodarczej w sytuacji kryzysowej. Wysokość pomocy ma być ograniczona do kwoty niezbędnej do utrzymania podstawowej działalności operacyjnej w rozumieniu art. 48b ust. 3 ustawy o rachunkowości[5]. Pożyczkobiorca będzie zobowiązany do ustanowienia stosownego zabezpieczenia (w wysokości nie niższej niż 50% kwoty planowanej pomocy), a 4 miesiące po otrzymaniu środków – do przedstawienia ministrowi właściwego ds. gospodarki (lub ARP) planu restrukturyzacji lub likwidacji wraz z oświadczeniem o planowanej spłacie pożyczki.

Pomoc na tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne  

Druga z proponowanych form pomocy jest dedykowana dla sektora MŚP. Jej celem ma być umożliwienie małym i średnim przedsiębiorcom prowadzenia działalności przez czas niezbędny do wdrożenia działań restrukturyzacyjnych mających na celu przywrócenie długookresowej zdolności do konkurowania na rynku. Co istotne, ta forma pomocy, objęta programem pomocowym dla MŚP notyfikowanym jako całość, nie wymaga indywidualnej notyfikacji Komisji Europejskiej. Pomoc na tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne ma być udzielana w formie pożyczki w wysokości niezbędnej do kontynuowania działalności w danym okresie. Jej otrzymanie obliguje przedsiębiorcę do przygotowania uproszczonego planu restukturyzacyjnego. Tak jak w przypadku pomocy na ratowanie, udzielenie pomocy ma być uzależnione od ustanowienia stosownego zabezpieczenia (w wysokości nie niższej niż 50% kwoty pożyczki).

Pomoc na restrukturyzację

Ostatnia z przewidzianych w ww. projekcie form wsparcia przedsiębiorców znajdujących się w trudnej sytuacji ekonomicznej ma pomóc przedsiębiorcy w realizacji planu restrukturyzacji, zmierzającego do przywrócenia mu długookresowej zdolności do konkurowania na rynku.  Pomoc na restrukturyzację ma stanowić uzupełnienie wkładu własnego przedsiębiorcy przeznaczonego na finansowanie kosztów restrukturyzacji; jego wysokość ma być uzależniona od statusu (wielkości) przedsiębiorcy. Odmiennie niż w przypadku pomocy na ratowanie oraz pomocy na tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne,  projektodawcy przewidzieli w tym zakresie wiele form pomocy – m.in. pożyczkę, objęcie akcji lub udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym albo udziału w podwyższeniu kapitału zakładowego poprzez podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych udziałów lub akcji, objęcie obligacji, czy ulgę w wykonaniu kary administracyjnej. Wysokość udzielonego wsparcia ma być ograniczona do minimum niezbędnego do przywrócenia przedsiębiorcy długookresowej zdolności konkurowania na rynku.

W ubiegłym tygodniu projekt uzyskał poparcie Sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju, która jednocześnie przedstawiła propozycje poprawek mających ułatwić otrzymanie przez przedsiębiorców wyżej omówionej pomocy.