Zgodnie z art. 78 ust. 2 Prawa o ruchu drogowym właściciel pojazdu zarejestrowanego jest obowiązany zawiadomić starostę, w terminie nieprzekraczającym 30 dni, o nabyciu lub zbyciu pojazdu (termin ten został wydłużony do 180 dni w związku z epidemią COVID-19). Obowiązek ten jest niezależny od zarejestrowania pojazdu czy od obowiązku podatkowego. Co bardzo istotne – obowiązek obciąża, niezależnie od siebie, obie strony transakcji, tzn. zarówno nabywcę, jak i zbywcę pojazdu. Sposób nabycia pojazdu jest przy tym obojętny – obejmuje nie tylko najczęstszy przypadek sprzedaży, ale również darowiznę, zamianę czy nabycie w drodze dziedziczenia.
Od 1.01.2020 r. niewykonanie tego obowiązku (tj. dokonania zawiadomienia co do przejścia własności, które miało miejsce po tej dacie) skutkuje nałożeniem – w drodze decyzji administracyjnej – kary pieniężnej w wysokości od 200 do 1.000 zł (art. 140mb Prawa o ruchu drogowym). Jako że obowiązek zawiadomienia ciąży na obu stronach czynności, również kara pieniężna będzie nakładana na obie strony, co w niektórych przypadkach może doprowadzić do sytuacji, w której kara pieniężna będzie stanowiła znaczną część wartości zbywanego pojazdu.
Organy administracyjne już wydają liczne decyzje o nałożeniu kary, które jak dotychczas są utrzymywane przez Samorządowe Kolegia Odwoławcze (np. w decyzjach SKO w Gorzowie Wlkp. z: 12.06.2020 r., sygn. akt SKO.Go/470-KP/825/20, SKO.Go/470-KP/829/20, SKO.Go/470-KP/833/20, 3.08.2020 r., sygn. akt SKO.Go/470-SzM/1159/20, SKO.Go/470-SzM/1160/20, 20.08.2020 r., sygn. akt SKO.Go/470-SKP/1224/20).
Zgłoszenia nabycia lub zbycia pojazdu można dokonać w wydziale komunikacji urzędu właściwego dla miejsca zamieszkania zgłaszającego (starostwa powiatowego, w urzędzie miasta lub – w przypadku Warszawy – w urzędzie dzielnicy) lub elektronicznie przez profil zaufany.
